BÀI 4: CHỈ BÁO ICHIMOKU
By Admin
1069 Views
Ichimoku là gì?
Ichimoku có tên đầy đủ là Ichimoku Kinko Hyo, đây là một hệ thống chỉ báo quan trọng trong phân tích kỹ thuật, giúp trader có cái nhìn tổng quan về diễn biến giá trên thị trường. Ichimoku gồm 5 thành phần chính, trong đó có 2 thành phần kết hợp với nhau có hình dạng giống như đám mây, nên nhiều người thường gọi là đám mây Ichimoku hay Ichimoku Cloud.
Chỉ báo Ichimoku cung cấp rất nhiều thông tin quan trọng cho trader như:
- Xác định xu hướng đang diễn ra trên thị trường.
- Đo lường động lượng và sức mạnh của xu hướng.
- Tìm các vùng kháng cự, hỗ trợ quan trọng.
- Tìm điểm vào lệnh và đóng lệnh chính xác.
Ichimoku cung cấp mọi điều trader cần, nên thường được sử dụng như một hệ thống giao dịch độc lập mà không cần kết hợp với công cụ khác. Ngày nay, chỉ báo này vẫn được cộng đồng trader yêu thích và ứng dụng rộng rãi trong nhiều thị trường khác nhau như: forex, chứng khoán, tiền điện tử…
Lịch sử hình thành chỉ báo Ichimoku
Ichimoku được phát triển vào cuối những năm 1930, nhưng mãi tới năm 1969 mới được công bố rộng rãi. Cha đẻ của chỉ báo này là một nhà báo người Nhật nổi tiếng có tên là Goichi Hosoda. Ông đã dành rất nhiều thời gian để ghi chép và thống kê giá gạo mỗi ngày. Sau đó, ông đã nắm được quy luật di chuyển và phản ứng của giá tại một số vùng nhất định trên biểu đồ (chính là vùng kháng cự, hỗ trợ quan trọng).
Nhận thấy sức mạnh của việc theo dõi hành động giá này, Hosoda đã quyết tâm bắt tay vào nghiên cứu để tạo ra một chỉ báo hoàn chỉnh. Sau nhiều năm nghiên cứu, đến năm 1969 chỉ báo Ichimoku mới hoàn thành và được ông xuất bản thành sách, với tên gọi là Ichimoku Kinko Hyo – “biểu đồ cân bằng trong nháy mắt”.
Ngay từ khi ra mắt, chỉ báo Ichimoku đã thu hút sự quan tâm của đông đảo nhà đầu tư và tạo được tiếng vang lớn tại thị trường tài chính Nhật Bản và Châu Á. Do rào cản về ngôn ngữ nên phải đến năm 1990, các quốc gia phương Tây mới biết đến đám mây Ichimoku và sử dụng rộng rãi cho đến ngày nay.
Các thành phần của chỉ báo Ichimoku
Ichimoku bao gồm 5 thành phần quan trọng là: đường Kijun-Sen – Đường cơ sở, Tenkan-Sen – Đường chuyển đổi, Chikou-Span – Đường trễ, Senkou-Span A – Đường dẫn A, Senkou-Span B – Đường dẫn B. Trong đó, đường dẫn A và B kết hợp với nhau tạo thành đám mây Ichimoku. Chi tiết về từng thành phần của chỉ báo này sẽ được giới thiệu sau đây:
1. Kijun-Sen – Đường cơ sở
Kijun-Sen (hay đường cơ sở) là đường màu đỏ trên biểu đồ. Đây là đường trung bình quan trọng nhất trong hệ thống Ichimoku, được tính toán dựa trên dữ liệu của 26 phiên giao dịch trước đó. Công thức tính Kijun-Sen như sau:
Kijun-Sen = (Giá cao nhất + giá thấp nhất)/2, chu kỳ 26
Vì là đường trung bình dài hạn, nên phần lớn đường Kijun-Sen sẽ nằm ngang và giá sẽ đi men theo đường này. Dựa vào đường cơ sở, trader có thể xác định xu hướng đang diễn ra trên thị trường.
- Giá nằm phía trên đường Kijun-Sen => Xu hướng tăng.
- Giá nằm phía dưới đường Kijun-Sen => Xu hướng giảm.
Đường Kijun-Sen càng dốc thì xu hướng đang diễn ra càng mạnh. Ngược lại, nếu đường Kijun-Sen nằm ngang, thì chứng tỏ thị trường đang trong giai đoạn sideway.
Bên cạnh đó, do Kijun-Sen là đường trung bình động sử dụng dữ liệu giá trong quá khứ, nên sẽ có độ trễ nhất định so với đường đi của giá. Vì thế, đường cơ sở này thường được dùng để xác định xu hướng và các vùng hỗ trợ, kháng cự quan trọng. Kijun-Sen không mạnh trong việc tìm các điểm giao dịch vì thường bị trễ hoặc thiếu chính xác.
2. Tenkan-Sen – Đường tín hiệu
Đường Tenkan-Sen hay đường tín hiệu, đường chuyển đổi là đường có màu xanh than trên biểu đồ. Chu kỳ hoạt động của đường Tenkan-Sen đã hẹp lại hơn so với đường cơ sở, chỉ được tính toán dựa trên 9 phiên giao dịch gần nhất.
Tenkan-Sen = (Giá cao nhất trong 9 phiên + Giá thấp nhất trong 9 phiên)/2.
Vì sử dụng chu kỳ ngắn hơn nên Tenkan-Sen phản ứng với giá nhanh hơn. Do vậy, khả năng xác định xu hướng dài hạn có thể không tốt bằng đường cơ sở, nhưng đường tín hiệu này có thể cung cấp tín hiệu giao dịch tốt hơn, giúp trader tìm ra các điểm vào lệnh tiềm năng.
Thông thường, trader sẽ không sử dụng đơn lẻ đường chuyển đổi trong việc tìm kiếm tín hiệu giao dịch mà sẽ kết hợp với đường Kijun-Sen.
- Nếu đường cở sở Kijun-Sen cắt đường tín hiệu Tenkan-Sen theo chiều từ dưới lên trên => Tìm kiếm lệnh Buy.
- Nếu đường cở sở Kijun-Sen cắt đường tín hiệu Tenkan-Sen theo chiều từ trên xuống dưới => Tìm kiếm lệnh Sell.
3. Chikou-Span – Đường trễ
Đường Chikou Span (đường trễ) được tính bằng giá đóng cửa của phiên giao dịch hiện tại lùi lại 26 phiên trước. Đường Chikou-Span cũng giúp trader xác định xu hướng đang diễn ra và các vùng hỗ trợ/kháng cự quan trọng.
- Nếu đường Chikou Span nằm trên đường giá => Xu hướng tăng.
- Nếu đường Chikou Span nằm dưới đường giá => Xu hướng giảm.
- Nếu đường Chikou Span bám sát đường giá => Sideway.
Nếu khoảng cách giữa đường Chikou Span và đường giá càng xa thì lực của xu hướng hiện tại càng mạnh và ngược lại.
4. Senkou-Span A – Đường dẫn A
Đường dẫn A được tính bằng trung bình cộng của đường cơ sở Kijun-Sen và đường chuyển đổi Tenkan-Sen, nhưng lùi về 26 phiên giao dịch trước. Công thức tính Senkou-Span A như sau:
Senkou-Span A = (Kijun-Sen + Tenkan-Sen) / 2 (lùi về trước 26 phiên)
5. Senkou-Span B – Đường dẫn B
Đường dẫn B được tính bằng trung bình cộng của các mức giá cao nhất và thấp nhất trong 52 chu kỳ và cũng dịch về trước 26 phiên giao dịch. Công thức tính Senkou-Span B như sau:
Senkou-Span B = (High + Low) / 2, chu kỳ 52, tiến về trước 26 phiên
Đường dẫn A và đường dẫn B kết hợp với nhau sẽ tạo thành mây Ichimoku.
6. Kumo – Mây Ichimoku
Đám mây Ichimoku hay còn gọi là mây Kumođược tạo ra từ sự giao cắt giữa đường dẫn A và đường dẫn B. Nếu đường dẫn A nằm trên đường dẫn B, mây Kumo sẽ mang màu sắc của đường dẫn A (mây Kumo tăng) và ngược lại.
Đám mây Kumo là phần chạy trước hành động giá . Vì vậy, dựa vào độ dày, màu sắc mây, khoảng cách từ đường giá đến mây Kumo, trader có thể dự đoán được hành động giá tiếp theo. Từ đó linh hoạt thay đổi kế hoạch giao dịch cho phù hợp.
- Nếu đám mây Kumo có kích thước to và dày, phản ánh tâm lý của thị trường về xu hướng đang diễn ra khá vững chãi, khó có thể phá vỡ.
- Ngược lại, nếu mây nhỏ và mỏng, cho thấy xu hướng hiện tại không còn đủ an toàn và có thể thay đổi bất cứ khi nào.
Lưu ý: Ichimoku sử dụng 3 chu kỳ giao dịch chính là 9, 26 và 52. Nhưng thời điểm đó là những năm 1930, 1 tuần giao dịch 6 ngày. Do vậy chu kỳ 9, 26, 52 tương đương với 1,5 tuần, 1 tháng và 2 tháng. Hiện nay, số ngày giao dịch/tuần hiện nay đã khác rất nhiều, 1 tuần chỉ giao dịch 5 ngày. Vì vậy chu kỳ nên thay đổi thành 7, 22, 44 thì sẽ hợp lý hơn.
Ý nghĩa của chỉ báo Ichimoku
Ichimoku được đánh giá là hệ thống giao dịch hoàn chỉnh, khi sử dụng Ichimoku trader không cần kết hợp thêm công cụ nào khác. Tuy nhiên, để sử dụng công cụ này hiệu quả, trader cần nắm được những ý nghĩa sau đây:
1. Nhận biết xu hướng thị trường
Dựa vào các thành phần của Ichimoku, trader có thể dễ dàng xác định xu hướng đang diễn ra. Cụ thể,
- Xu hướng tăng: Nếu giá nằm trên đường Kijun-Sen, đường Tenkan-Sen hoặc nằm dưới đường Chikou Span.
- Xu hướng giảm: Nếu giá nằm dưới đường Kijun-Sen, đường Tenkan-Sen hoặc nằm trên đường Chikou Span.
Ngoài ra, dựa vào độ dày, màu sắc mây Kumo và khoảng cách từ đường giá đến mây Kumo, trader có thể dự đoán hành động giá tiếp theo.
2. Xác định các vùng hỗ trợ kháng cự
Các thành phần của chỉ báo Ichimoku, gồm: đường cơ sở Kijun-Sen, đường tín hiệu Tenkan-Sen, Chikou-Span hay mây Kumo đều có thể giúp trader xác định những mức kháng cự, hỗ trợ quan trọng.
3. Tín hiệu vào lệnh và thoát lệnh
Chỉ báo Ichimoku cũng là một công cụ hữu hiệu giúp trader vào lệnh và thoát lệnh. Cụ thể, dựa vào tín hiệu giao cắt giữa đường cở sở và đường tín hiệu, trader có thể vào lệnh Buy/Sell thuận xu hướng hoặc khi giá phá vỡ đám mây là những thông tin quan trọng giúp trader thoát lệnh.